Rzeźba jest jedną z najbardziej pierwotnych form artystycznej ekspresji, która towarzyszy ludzkości od czasów prehistorycznych. W odróżnieniu od malarstwa i grafiki cechuje ją trójwymiarowość i możliwość oglądania ze wszystkich stron, co umożliwia eksponowanie jej na różne sposoby, zarówno we wnętrzach, jak i w plenerze, w przestrzeniach prywatnych i publicznych.
W gronie artystów, z którymi współpracuje nasza galeria, znajdują się nazwiska rzeźbiarzy uznanych w Polsce i za granicą – m.in. Tomasz Koclęga i Paweł Czekański, z których twórczością zapoznać można się w niniejszym artykule.
Paweł Czekański, Tyle lat męki i wszystko jak krew w piach, 2024, stal, farba proszkowa, akryl, 45 x 30 x 10 cm
Paweł Czekański, Akt męski, 2024, brąz, patyna, 44 x 16 x 16 cm
Tomasz Koclęga, 2019, Onus avaritia, brąz, kamień, złoto, 24 x 15 x 15 cm
Tomasz Koclęga, Implicatus 2, 2022, brąz lakierowany, szkło, 48 x 37 x 37 cm
PAWEŁ CZEKAŃSKI
Częścią naszej obecnej wystawy „CLIMAX” są rzeźby Pawła Czekańskiego.
Paweł Czekański (ur. 1989 r. w Lublinie) w 2014 ukończył studia na Wydziale Malarstwa i Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu, na kierunku Rzeźba w 2023 roku uzyskał tam stopień doktora. Od 2018 jest nauczycielem akademickim na Wydziale Rzeźby i Mediacji Sztuki w ASP we Wrocławiu. Oprócz rzeźb tworzy również instalacje, filmy i fotografie. Jego prace pokazywane były m.in. na wystawach w BWA Wrocław Główny, Galerii Sztuki Współczesnej w Opolu, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Royal Scottish Academy w Edynburgu, Dishman Art Museum w Beaumont, USA, Galerii Rathaus Johannisthal w Berlinie. Był nominowany do Nagrody Warto 2022 w kategorii sztuk wizualnych. Obecnie mieszka i pracuje we Wrocławiu.
„Swoje działania opieram głównie na bazie podstawowych symboli i odwołań kulturowych, czytelnych w naszej świadomości. Budując wizję świata często opartego o filozofię fatalizmu a jednocześnie balansując na granicy przewrotności i ironii poszukuję nowych sposobów opowiadania o absurdach świata współczesnego. Bardzo ważne są dla mnie poszukiwania dialektyki pomiędzy człowiekiem, a otaczającą go rzeczywistością, dlatego często sięgam po silnie osadzone w kulturze ładunki emocjonalne i historyczne” – Paweł Czekański
Czekański w swojej twórczości porusza wątki egzystencjalne i fatalistyczne, często podkreśla nieuchronność zagłady, do której dąży nasza cywilizacja odwołując się do bieżących wydarzeń społeczno-politycznych oraz tych związanych z kryzysem klimatycznym. Jego inspiracją jest twórczość filozofów takich jak Fiedrich Nietzsche czy Emil Cioran. Akcentuje rolę człowieka, który w pogoni za władzą, wpływami i bogactwem jest zupełnie niewrażliwy na otaczające go dramatyczne sytuacje i katastrofy, a swoją beztroską i chęcią zysku przyczynia się do pogłębiania się globalnych problemów takich jak głód, marnotrawstwo jedzenia i zanieczyszczanie środowiska. Czekański wskazuje również jak absurdalne i nieznaczące są nasze pozorne działania mające na celu poprawę tej sytuacji – jednym z przykładów jest jego fotografia przedstawiająca klimatyzatory umieszczone na polu rolnym.
W swojej sztuce posługuje się absurdem i ironią, a przedmiotem jego twórczości często stają się upersonifikowane warzywa i owoce oraz przedmioty wytworzone przez człowieka, jak np. plastikowe słomki do napojów.
TOMASZ KOCLĘGA
Innym rzeźbiarzem, który również porusza w swojej twórczości zagadnienie kondycji człowieka w otaczającym go świecie jest Tomasz Koclęga, którego prace często pojawiają się w przestrzeni naszej galerii.
Tomasz Koclęga (ur. 1968 r. w Zawierciu) w 1993 roku ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie. Obecnie pracuje w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, wykładał również na zagranicznych uczelniach w Finlandii, USA i Czechach. Posiada w swym dorobku monumentalne rzeźby w przestrzeniach publicznych, zainstalowane na stałe na trzech kontynentach. Koclęga prezentował swoje prace na ponad 50 wystawach indywidualnych oraz ponad 100 zbiorowych wielu krajach, np. w USA, Japonii, Indiach, Chinach, Wielkiej Brytanii, Francji, Rosji, Belgii, Niemczech, Indonezji, Hong Kongu, Tajwanie, Austrii, Finlandii, Włoszech, Słowacji, Czechach i wielu polskich miastach. Regularnie bierze udział w międzynarodowych targach sztuki, prezentując swe rzeźby głównie na rynkach azjatyckich: w Korei Płd. Tajwanie, Hong Kongu, Indonezji i Indiach. Współpracuje z biurami projektowymi w Indiach oraz licznymi galeriami sztuki, między innymi z Seulu, New Delhi, Hong Kongu, Warszawy, Wrocławia, Krakowa. Prace Tomasza Koclęgi znajdują się w wielu kolekcjach sztuki na całym świecie. Jest liderem i twórcą grupy artystycznej Snow Art Poland, rzeźbiącej w śniegu. Wraz z grupą otrzymał liczne nagrody na największych i najważniejszych międzynarodowych konkursach rzeźby w śniegu.
Uprawia rzeźbę figuratywną, która w centrum swoich zainteresowań stawia postać człowieka. Najważniejszą formą jego artystycznej wypowiedzi są wystawy w przestrzeni publicznej, jednak od kilku lat artysta tworzy również małe i średniej wielkości rzeźby z brązu, odpowiednie do eksponowania np. we wnętrzach mieszkalnych.
Twórczość Koclęgi to studium natury człowieka – ludzkich zachowań, postaw i emocji. Jego rzeźby przedstawiają anonimowe postacie ujęte w ekspresyjnych, zdynamizowanych pozach, które zmagają się z własnymi pragnieniami, problemami i przeciwnościami. Mimo, że postacie pozbawione są głów, to rozpoznajemy ich uczucia i emocje, które wyrażone są poprzez silną ekspresję i deformację form. Poprzez anonimowość przedstawionych postaci, ukazane zmagania i emocje zyskują status wartości uniwersalnych i odkrywają prawdę o człowieku. Jego rzeźby charakteryzują się bogatym opracowaniem faktury oraz zestawianiem ze sobą różnych materiałów – trwałego metalu z kruchym szkłem, kamieniem, czy drewnem. Niektóre rzeźby są lakierowane i zyskują barwną polichromię, dzięki czemu przekaz budowany jest również poprzez zastosowany kolor.
„Interesuje mnie analiza ludzkich zachowań, postaw i emocji. Poprzez moje pośrednie, poetyckie formy eksploruję pola ludzkiej wrażliwości, pragnień, uczuć, zmartwień czy energii, pod których jestem wpływem. Swoją twórczość staram się opierać na nieuchwytnych, trudnych do zdefiniowania uczuciach, emocjach, między którymi wszyscy się miotamy, ukrytych pragnieniach pojawiających się w naszych snach lub w realnym życiu. Komentowanie spraw bieżących nie jest moim zamiarem. Wyrażam siebie poprzez rzeźby figuratywne, które często są białymi, zdeformowanymi, bezgłowymi postaciami. To z nimi buduję swój własny katalog ludzkich zachowań. Dla mnie bezgłowa postać reprezentuje istotę ludzką; Nie utożsamiam go z żadną konkretną osobą; Nie wymieniam tego z imienia. Na przeciwległym biegunie mojej ekspresji artystycznej znajdują się ludzkie głowy. Te zazwyczaj ogromne formy, choć oddzielone od reszty ciała, symbolizują człowieka i jego życie duchowe i intelektualne, jego rozum, mądrość i wreszcie ludzką doskonałość. Jako rzeźbiarza interesuje mnie interakcja między moimi pracami a ich otoczeniem. Często umieszczam swoje rzeźby w naturalnym środowisku – na drzewach czy w rzekach, ale także w przestrzeni miejskiej – na placach lub targowiskach. Wystawy w przestrzeni publicznej od lat są najważniejszą formą mojej wypowiedzi artystycznej.” – Tomasz Koclęga
Sara Szczegóła
